Autyzm jest zaburzeniem neurorozwojowym. Jego przyczyny nie są w pełni znane, wiadomo jednak, że już od wczesnego dzieciństwa wpływa on całościowo na rozwój i życie danej osoby. Może ujawnić się zależnie od czynników genetycznych, jak i środowiskowych. Autyzm charakteryzuje się specyficzną drogą rozwoju, co wpływa na rozumienie i odbiór świata. Autyzm towarzyszy człowiekowi przez cale życie i w związku z tym jest ważnym elementem tożsamości danej osoby. U poszczególnych osób autyzm prowadzi do niepełnosprawności o różnym stopniu nasilenia, co może dotyczyć m.in. problemów w komunikowaniu się, relacjach społecznych oraz ograniczonego nabywania umiejętności samoobsługowych czy samodzielnościowych.

Określenie “spektrum autyzmu” ma na celu zwrócenie uwagi na to, jak różnorodne są osoby z autyzmem i w jak różny sposób autyzm może wpływać na ich życie. Spektrum autyzmu obejmuje osoby, które mają pewne cechy wspólne, ale jeszcze więcej odmiennych. Nasilenia stopnia autyzmu nie da się określić liniowo. Ze względu na nieharmonijność rozwoju i wpływ autyzmu na wiele obszarów życia danej osoby powinniśmy sobie wyobrazić cechy osoby w spektrum w wielowymiarowej konfiguracji

• nie mówią, nie są w stanie być w pełni samodzielne, posiadają niepełnosprawność intelektualną różnego stopnia lub pomimo dobrego wyniku w teście inteligencji radzą sobie życiowo jak osoby z taką właśnie niepełnosprawnością
• słabo mówią, z trudem nabywają samodzielność życiową, jednak w pewnym zakresie im się to udaje, radzą sobie edukacyjnie z duży wsparciem otoczenia
• sprawnie mówią i komunikują się, mogą stać się w dużym stopniu samodzielne, korzystają z niezbędnego wsparcia swoich bliskich lub instytucji pomocowych
• bardzo sprawnie mówią, w pełni się usamodzielniają, zdobywają pracę, zakładają rodzinę, często dopiero w dorosłości orientują się, że mogą być osobami w spektrum autyzmu; ponoszą wysokie koszty emocjonalne swoich życiowych osiągnięć i konieczności ciągłego dostosowywania się do otoczenia.

Osoby w spektrum autyzmu mają problemy w:

• budowaniu relacji
• dostosowywaniu się do reguł społecznych
• rozumieniu reakcji i emocji innych ludzi
• rozumieniu i używaniu pojęć abstrakcyjnych
• rozumieniu oczekiwań wyrażanych nie wprost

Dla osób w spektrum autyzmu świat zmysłów może być źródłem cierpienia: zwykłe, dzienne światło bywa zbyt jasne i oślepiające zwyczajne odgłosy w hipermarkecie, biurze czy w klasie są nie do zniesienia kuchenne zapachy drażnią i rozpraszają nagły dotyk budzi przerażenie niektóre faktury ubrań wywołują ból ciche, ledwo słyszalne dla innych dźwięki powodują olbrzymi dyskomfort.

Osoby w spektrum autyzmu często zachowują się w nietypowy, powtarzalny lub zrytualizowany sposób. Może to dotyczyć sposobu poruszania się, chodzenia, mówienia, np. dobierania słów i formułowania zdań, sposobu wykonywania codziennych, złożonych czynności itp. Zwykle przejawiają opór przed zmianami w otoczeniu czy przebiegu aktywności i mogą na nie źle reagować. Jeśli pojawiają się zmiany, odczuwają silną potrzebę przywrócenia stanu poprzedniego w rytuałach, w położeniu przedmiotów, a nawet zachowań ludzi.